Osoby uzależnione często nie do końca zdają sobie sprawę, jak wygląda wychodzenie z alkoholizmu. Nie jest to jednorazowa decyzja, ale złożony proces, który umownie można podzielić na kilka etapów. Warto je poznać, żeby lepiej zrozumieć własne emocje lub trudności, z którymi zmaga się bliska osoba.
Leczenie alkoholizmu w 5 fazach
W zależności od źródła, można znaleźć różne nazewnictwo kolejnych etapów wychodzenia z alkoholizmu. W Polsce przyjął się podział zaproponowany przez dr n.med. Bohdana Woronowicza – psychiatrę i terapeutę uzależnień. Warto jednak pamiętać, że u każdego alkoholika proces wychodzenia z uzależnienia przebiega nieco inaczej. Pojawiają się jednak podobieństwa, wynikające chociażby z przemian biochemicznych zachodzących w mózgu trzeźwiejącego alkoholika.
Pierwszy etap to tzw. faza odwrotu, która przypada na ok. pierwsze dwa tygodnie po odstawieniu alkoholu. Chory odczuwa wtedy objawy zespołu abstynencyjnego, dlatego powinien przejść detoksykację, która przygotuje go na rozpoczęcie terapii.
Następnie, nadchodzi faza miesiąca miodowego, trwająca ok. 45 dni. W mózgu powstają duże ilości neuroprzekaźników, dlatego alkoholik ma dużo energii i nie brakuje mu motywacji do leczenia. Taki stan wiąże się jednak z ryzykiem bagatelizowania choroby alkoholowej. Ważne więc, żeby alkoholik znajdował się pod opieką specjalistów. Dla pacjentów z podlaskiego dostępna jest terapia uzależnień w Białymstoku, gdzie dowiadują się więcej na temat swojego problemu i metod opierania się wyzwalaczom.
Kolejny etap jest zdecydowanie trudniejszy dla chorego. Między ok. 46. a 120. dniem po odstawieniu alkoholu, nadchodzi faza muru. Ilość neuroprzekaźników w mózgu spada, a alkoholika opuszcza optymizm. Musi zmierzyć się z konsekwencjami swojego uzależnienia, co często go przytłacza i powoduje brak wiary w szczęśliwą przyszłość. Na tym etapie bardzo ważne jest wsparcie specjalistów, ponieważ pojawia się duże ryzyko nawrotu.
Po przezwyciężeniu trudności, nadchodzi faza rozwiązań, która pojawia się między 6. a 12. miesiącem po odstawieniu alkoholu. Alkoholik staje się bardziej stabilny emocjonalnie i patrzy na świat racjonalnie. Wciąż ważne są jednak praca nad sobą i szukanie wartościowych aktywności, ponieważ nuda i poczucie pustki należą do najczęstszych przyczyn nawrotów.
Dlaczego alkoholik potrzebuje terapii uzależnień?
Osoby uzależnione często popadają w skrajne nastroje: w jednej chwili nie wierzą w siebie i nie widzą sensu w leczeniu, a w drugiej – są przekonane, że doskonale poradzą sobie bez pomocy terapeuty. Właśnie dlatego, tak ważne jest wsparcie specjalisty. Leczenie uzależnień w Bydgoszczy i innych miastach ma na celu wyjście z alkoholizmu na stałe, zamiast chwilowych zrywów i równie szybkich nawrotów. Terapeuta pomaga pacjentowi, który ma jeszcze niewielką wiedzę na temat mechanizmów stojących za uzależnieniem. Kolejnym etapom walki z uzależnieniem towarzyszą trudne emocje, z którymi trudno się uporać bez profesjonalnej pomocy. Zajęcia z terapeutą pozwalają osiągnąć większą samoświadomość i samokontrolę, co znacznie ułatwia wytrwanie w trzeźwości.
Uzależnienie nie jest jedynym problemem alkoholika. Bardzo często wynika z zaburzeń osobowości, trudnych doświadczeń czy nieumiejętności radzenia sobie ze stresem i negatywnymi emocjami. Uzależnienie jest też przyczyną kolejnych problemów np. rozpadu więzi rodzinnych lub bezrobocia. Jeżeli chory pracuje nad sobą pod okiem terapeuty, znacznie łatwiej jest mu uporać się z tymi trudnościami. W innym wypadku, problemy mogą przytłoczyć osobę uzależnioną, co jest już pierwszym krokiem do szukania ulgi w alkoholu.
Co zrobić, gdy uzależnienie wraca?
W teorii wychodzenie z uzależnienia wydaje się dosyć proste – chory przechodzi przez kolejne etapy, żeby w końcu oswoić się z trzeźwością i wrócić do normalnego życia. Niestety rzeczywistość jest znacznie bardziej skomplikowana. Nadchodzą chwile słabości, które w najgorszym wypadku kończą się nawrotem. W takiej sytuacji alkoholik musi zaczynać cały proces od początku, co często zmniejsza motywację do leczenia i wiarę w siebie. Warto więc nauczyć się rozpoznawać sygnały ostrzegawcze i odpowiednio na nie reagować.
Po pierwsze, alkoholik powinien pamiętać, że prywatny ośrodek leczenia uzależnień w Krakowie czy innym mieście działa, żeby mu pomóc. Dążenie do jak najszybszego zakończenia leczenia jest poważnym błędem, ponieważ chory znajdujący się w fazie miodowego miesiąca nie zdaje sobie sprawy, że zaraz nadejdzie etap muru, kiedy optymizm zastąpią problemy i brak wiary we własne możliwości. Po przejściu terapii podstawowej, warto zapisać się na leczenie pogłębione, żeby przepracować przyczyny problemu, a nie tylko walczyć z jego skutkami. Dużą pomocą dla osób uzależnionych są też grupy wsparcia, gdzie mogą wymieniać się doświadczeniami. Uczestnictwo w zajęciach terapeutycznych, niezależnie od ich formy, pomaga choremu w koncentracji na zachowaniu trzeźwości.
Trudno oczekiwać, że problem który rozwijał się latami, zostanie rozwiązany z dnia na dzień. Wychodzenie z uzależnienia jest długotrwałym procesem, ale perspektywa kolejnych lat spędzonych w trzeźwości jest warta podjęcia tego wysiłku.