o niedawna był to problem obejmujący głównie płeć męską, jednak z biegiem czasu okazało się że, wśród kobiet jest więcej abstynentek niż wśród mężczyzn. W porównaniu z nimi piją one mniej i rzadziej. Może też jest to jeden z powodów niedostrzegania problemu alkoholizmu wśród kobiet.
ALKOHOLIZM (uzależnienie od alkoholu, toksykomania alkoholowa, choroba alkoholowa) to zaburzenie polegające na utracie kontroli nad ilością spożywanego alkoholu. Śmiertelna dawka alkoholu to 6–8 g na 1 kg masy ciała (dotyczy wszystkich)
Kobiecy model picia
Kobiecy model picia jest bardziej ukryty, co może wynikać z przypisanej kobiecie roli matki i strażniczki ogniska domowego. Zgodnie z przestarzałym, ale powszechnym stereotypem, ALKOHOLICZKA to osoba zepsuta moralnie i zaniedbująca swoje powinności społeczne.
Kobiety dobrze ubrane, pracujące i odnoszące sukcesy wydają się być poza podejrzeniami. A problem alkoholizmu kobiet nie omija żadnej grupy społecznej czy zawodowej. Kobiety zaczynają nadużywać alkoholu w późniejszym wieku niż mężczyźni; czynniki dziedziczne odgrywają u nich znacznie mniejszą rolę niż u mężczyzn. O ile mężczyźni częściej piją alkohol w poszukiwaniu stymulacji, to kobiety sięgają po kieliszek z powodu obniżonego nastroju bądź stanów lękowych.
Kobiety rzadziej uczestniczą w libacjach alkoholowych, ciągi alkoholowe trwają u nich krócej, rzadziej też piją przez cały dzień lub rano. Również rzadziej występują u nich palimpsesty (urwanie filmu) i majaczenie alkoholowe. Kobiety najczęściej piją w domu, w samotności, bardzo długo ukrywają swoje uzależnienie. Rzadko tracą pracę z powodu picia alkoholu, a czasem tłumaczą, że alkohol staje się wręcz specyficznym środkiem dopingującym w pracy zawodowej.
Metabolizm alkoholu u kobiet przebiega inaczej niż u mężczyzn, dlatego zgubny wpływ picia na stan zdrowia ujawnia się u nich wcześniej. Kobiety umierają z powodu nadużywania alkoholu częściej i wcześniej niż alkoholicy płci męskiej.
CZYNNIKI ZWIĘKSZAJĄCE RYZYKO WYSTĄPIENIA CHOROBY ALKOHOLOWEJ U KOBIET RÓŻNICUJE SIĘ W ZALEŻNOŚCI OD ICH WIEKU:
Czynniki ryzyka u dorastających dziewcząt (12-20 lat) :
- problemy behawioralne, opisywane jako zachowania aspołeczne, agresywne lub dewiacyjne, np. kradzieże, wandalizm, napady szału,
- odrzucenie autorytetów i wyobcowanie,
- kłopoty w nauce (słabe wyniki w nauce, opuszczanie zajęć, nieukończone szkoły),
- nadużywanie i uzależnienie w rodzinie i zaburzone środowisko domu rodzinnego w okresie wczesnego dzieciństwa,
- picie alkoholu przez rówieśników,
- wczesne doświadczenie zatrucia alkoholowego,
- oczekiwania związane z użyciem alkoholu, tzn. przekonania ze alkohol podnosi samopoczucie lub usuwa zahamowania.
Czynniki ryzyka młodych kobiet (20-40 lat) :
- zmiana dotychczasowych ról życiowych i lęk przed wejściem w nowe zadania życiowe, poczucie nadmiernej odpowiedzialności,
- rozpoczęcie kariery zawodowej, z nadmiernymi oczekiwaniami wobec samej siebie, nie dostosowanymi do możliwości,
- niestabilne związki emocjonalne; zaburzony związek partnerski,
- samotność, presja otoczenia do stworzenia stabilnego związku, zamążpójścia,
- urodzenie dziecka, stres pierwszego macierzyństwa; depresja poporodowa.
Czynniki ryzyka kobiet w wieku średnim (40-59 lat) :
- niewielkie prawdopodobieństwo wejścia w nową rolę życiową, rozpoczęcia nowej pracy, zyskania nowych zainteresowań, co oznacza nieumiejętność adaptacji do okresu starzenia się,
- syndrom „opuszczonego gniazda”, uczucie opuszczenia,
- nadużywanie alkoholu przez męża; problemy małżeńskie, rozpad małżeństwa,
- nadużywanie leków psychoaktywnych,
- współwystępowanie innych chorób, w tym uprzednio lub obecnie rozpoznanej depresji, zaburzeń przyjmowania pokarmów, fobii, napadów paniki, stanów lekowych,
- zmiany i zaburzenia hormonalne.
Leczenie
Coraz częstszy jest pogląd, że dla kobiet powinno się opracowywać specjalne programy leczenia uwzględniające specyfikę ich alkoholizmu. Jednak dostępność tych programów jest niewystarczająca, dlatego też alkoholiczki rzadziej się leczą. Na ten fakt ma również wpływ silnie zaznaczone u kobiet poczucie winy i wstydu, obawa przed stygmatyzacją oraz trudności w oderwaniu się od obowiązków rodzinnych. Mają słabsze wsparcie w rodzinie podczas leczenia, a ich partnerów zazwyczaj trudno namówić do współpracy.
Jednakże, jeżeli podejmą walkę z nałogiem pierwszym krokiem jest detoksykacja alkoholowa czyli leczenie alkoholowego zespołu abstynencyjnego występującego u osób uzależnionych od alkoholu.
Detoks polega na oczyszczeniu organizmu z toksyn spowodowanych zatruciem alkoholem, wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych, poziomu jonów potasu, sodu, magnezu, usunięcie lub złagodzenie objawów abstynencyjnych psychicznych i somatycznych. Detoksykacja powinna być przeprowadzona w sposób profesjonalny, w warunkach szpitalnych lub profesjonalnym ośrodku leczenia uzależnienia alkoholowego.
Najwłaściwszą formą leczenia jest stacjonarne leczenie kompleksowe alkoholizmu we właściwych placówkach odwykowych: ośrodki leczenia uzależnienia od alkoholu, ośrodek terapii uzależnienia od alkoholu z kontynuacją leczenia alkoholizmu w systemie ambulatoryjnym, oraz udział w grupach wsparcia: Anonimowi Alkoholicy, Kluby Abstynenckie.
