Rzadko stawia się osoby uzależnione za wzór do naśladowania, a jednak w przypadku pracoholizmu tak właśnie się dzieje. Pracoholicy są uznawani za osoby ambitne, kompetentne i zaangażowane. Objawy uzależnienia od pracy, podobnie jak każde inne, prowadzą jednak do problemów zdrowotnych i rozpadu więzi z bliskimi.
Dlaczego pracoholicy późno trafiają na leczenie?
Jeżeli chodzi o osoby uzależnione od alkoholu, leków czy narkotyków, konieczność zgłoszenia się po pomoc jest ewidentna (chociaż chorzy często wypierają istnienie problemu). Najlepszym rozwiązaniem jest tutaj odwyk. Charcice to jedna z miejscowości, gdzie mieszkańcy Wielkopolski otrzymują profesjonalną pomoc. W przypadku wystąpienia objawów pracoholizmu sytuacja nieco się jednak komplikuje, ponieważ osoba uzależniona często jest chwalona za swoje zachowanie, w pracy jest uważana za wzór do naśladowania. Bliskim, którzy zazwyczaj jako pierwsi dostrzegają problem, jeszcze trudniej jest więc nakłonić chorego na leczenie pracoholizmu.
Zaangażowanie czy uzależnienie – jakie są objawy pracoholizmu?
Dla pracoholika praca jest najważniejszą wartością, bez zastanowienia rezygnuje ze spotkania z bliskimi czy rozwijania swoich zainteresowań, aby poświęcić jeszcze więcej czasu na obowiązki zawodowe. Co ciekawe, można wyróżnić kilka typów pracoholizmu. Najczęstsze objawy uzależnienia od pracy to nieustanny przymus pracy. Może się jednak zdarzyć, że osoba uzależniona na zmianę wpada w obsesję na punkcie pracy, aby następnie jej unikać. Często pojawia się chorobliwy perfekcjonizm, pracoholik nie spocznie, dopóki powierzone mu zadanie nie będzie wykonane idealnie. Ostatnią postacią objawów pracoholizmu jest potrzeba nieustannego pomagania innym. Pracoholik bierze na siebie obowiązki pozostałych pracowników, aby mieć pewność, że wszystko będzie zrobione perfekcyjnie. Z czasem pojawia się również uzależnienie od pieniędzy. Uzależnienie od pracy objawia się tym, że pracoholik jest przekonany, że efektywne spędzanie czasu jest równoznaczne z zarabianiem. Rezygnuje więc ze swoich pasji, odpoczynku, życia towarzyskiego na rzecz pracy. Pojawia się przekonanie, że jeśli tylko ograniczy zaangażowanie w obowiązki, straci pracę lub zostanie przesunięty na niższe stanowisko.
Można wyróżnić co najmniej kilka sygnałów alarmowych, które mogą być objawami pracoholizmu:
- zabieranie pracy na weekendy i urlopy,
- praca w łóżku przed zaśnięciem,
- praca więcej niż 40 godzin tygodniowo,
- rezygnacja ze spotkań z bliskimi na rzecz nadgodzin,
- nieustanne myślenie o pracy.
Jeżeli pojawiają się takie objawy pracoholizmu, zdecydowanie warto skontaktować się z terapeutą uzależnień.
Czym skutkuje pracoholizm?
Przepracowanie oczywiście nie pozostaje bez wpływu na organizm. Kiedy pozbawiamy się odpoczynku, zaczynamy żyć w ciągłym stresie. Nieustanna rywalizacja i pogoń za sukcesem destrukcyjnie działają na ciało i psychikę. Objawami uzależnienia od pracy, które mogą się pojawić, są takie choroby, jak nadciśnienie tętnicze, wrzody żołądka czy załamanie nerwowe. Sytuacji nie poprawia fakt, że pracoholicy często szukają sposobu, aby dodać sobie energii podczas długich godzin pracy. Sięgają nie tylko po napoje energetyczne, ale nawet narkotyki (szczególnie kokainę i amfetaminę). Może więc dojść do kolejnego uzależnienia, a co za tym idzie – coraz poważniejszych powikłań zdrowotnych. Trzeba też zrozumieć, że pracoholik w pewnym momencie nie czerpie już nawet satysfakcji ze swoich osiągnięć. Wciąż chce więcej i dąży do kolejnej podwyżki czy awansu. Pracoholicy stają się ofiarami własnego perfekcjonizmu, w pewnym momencie nic nie jest już w stanie ich zadowolić.
Jak wygląda leczenie uzależnienia od pracy?
Pracoholik, u którego występują wcześniej wspomniane objawy, powinien jak najszybciej zgłosić się na leczenie uzależnień w Będzinie czy innym najbliższym mieście. Specjalista terapii uzależnień postawi diagnozę i zaplanuje leczenie. Jest to uzależnienie behawioralne, dlatego kluczem jest terapia, konkretnie terapia poznawczo-behawioralna. Terapeuta pracuje z pacjentem uzależnionym od pracy, aby nauczyć go zachowywania równowagi między życiem prywatnym a zawodowym. Podstawą leczenia pracoholizmu jest przygotowywanie harmonogramu tygodnia, którego następnie bezwzględnie trzeba się trzymać. Pracoholik ustala sobie każdego dnia liczbę godzin poświęcanych na pracę, a resztę czasu przeznacza na spotkania z bliskimi czy rozwijanie swoich zainteresowań.
Jak zachować balans między pracą a życiem prywatnym?
Prywatny ośrodek leczenia uzależnień w Bełchatowie jest miejscem, gdzie pomoc otrzymają również osoby uzależnione od pracy. Warto jednak pamiętać, że nawet po zakończeniu terapii wciąż trzeba pilnować, aby równowaga między życiem prywatnym i zawodowym nie została zaburzona. Przede wszystkim należy planować czas przeznaczony na pracę (najlepiej, aby nie przekraczał 40 godzin tygodniowo) oraz nauczyć się dzielenia odpowiedzialnością z innymi. Niektóre zadania należy delegować, zamiast podejmować się wszystkiego samodzielnie. Ważnym krokiem jest też ograniczenie kontaktów służbowych po pracy – pozostali pracownicy powinni wiedzieć, że mają kontaktować się tylko w sprawach naprawdę priorytetowych. Pracoholik nie może też sprawdzać po godzinach służbowego maila czy innego komunikatora – wiadomości należy odczytywać, dopiero kiedy siadamy do pracy.
Ważnym elementem terapii jest odbudowa relacji z bliskimi. Trzeba nauczyć się respektować święta, specjalne okazje, urlopy, okazje do wspólnego spędzenia czasu, zamiast rezygnować z nich na rzecz pracy. Tylko w ten sposób, można osiągnąć trwałą poprawę i mieć pewność, że objawy choroby, jaką jest pracoholizm, nie powrócą.
